torkmanha.tk

بریشم ، پارچه ای که لطافت اش را از اندام ظریف و پرمحبت زنان وام گرفته است. به زن ترکمن چنان نزدیک است که گرمای تن زن ترکمن ارج گذار زیبایی ابریشم است. آن را به مهربانی می پروراند. وقتی که نوغان های بی حس را گرفت، آنها را در کیسه کوچکی در میان سینه ها از گردن می آویزد تا گرم بماند و آنگاه که حس کرد چیزی در درون کیسه می جنبد (همچون جنینی که اولین حرکاتش را به مادر گوشزد می کند.) آن ها را در جای مناسب و گرم نگهداری می کند. با برگ های توت می پروراند و مدام از آنها مراقبت می کند تا به پیله های سفید و زیبا بدل شوند.
ترکمن ها از دیر باز به پرورش کرم ابریشم و گرفتن ابریشم اشتغال داشته اند و از آن جا که پرورش کرم ابریشم مستلزم یکجا نشینی و نیز کاشتن درختان توت است. این فعالیت در دهکده های ترکمن نشین که دیری است یکجا نشین شده اند دیده می شود. ابریشم کشی امروزه در روستاهای نزدیک کلاله ، بایندر، پیش کمر، و قازان قیه و در ناحیه جرگلان و اکثریت روستاهای آن از باغلق تا حصارچه رواج دارد. فرایند جمع آوری الیاف و ابزار ضروری این کار را «کیل دان » می گویند. ابریشم کشی با ابزارهای بسیار ساده انجام می گیرد. پیله ها را در میان آب جوشی که در غازان ( ظرفی به شکل نیمکره) است و بر روی اجاق دیگی قرار دارد می ریزند و با چوب یا قلابی ، الیاف ابریشم « یوپک » را از پیله ها جدا کرده بر قرقره ای پیچیده و از آن جا به چرخ ابریشم ریسی که « پریک » (پروانه) نام دارد منتقل می کنند. از هر چهار کیلو پیله حدودا یک کیلو ابریشم بدست می آید. مدت زمان لازم برای تبدیل تخم ها به پیله، بسته به شرایط اقلیمی بین 26 تا 40 روز است. گروهی ابریشم ها را می فروشند و عده ای آن را برای مصارف شخصی نگاه می دارند. این کار به عهده زنان خانواده است و تنها در بخش چیدن سرشاخه های درخت توت مردان آنها را یاری می دهند.

ابریشم بافی
با هجوم پارچه های رنگارنگ خارجی با طرح های متنوع، پارچه های ابریشمی قرمز رنگ ترکمن می رود که به فراموشی سپرده شود. امروزه در روستاهای ترکمن صحرا به ندرت می توان به کارگاه پارچه بافی (تارا) برخورد که زنی پشت آن مشغول کار باشد. مگر در پاره ای روستاها، که زنان کهنسال با دستگاه هایی به قدمت این صنعت مشغول بافتن پارچه ی ابریشمی هستند، که نو عروسان مشتریان محدود آن را تشکیل می دهند.
پارچه های ابریشمی که به صورت طاقه هایی با درازای 5/2 تا 5 متر با عرض 30 تا 40 سانتی متر بافته می شود. این پارچه ها در دستگاه ساده ای به نام «تارا» بافته می شود. پارچه های بافته شده توسط این دستگاه به صورت نوارهایی که به زنگ قرمز و دارای راه راه زرد است، می باشد.
برای رنگ آمیزی از رنگ های گیاهی ثابت که از پوست گردو، روناس، پوست انار تهیه می شد، استفاده می گردید، ولی امروزه از رنگ های غیر طبیعی و شیمیایی که دارای رنگهای بی دوام هستند استفاده می گردد.

انواع پارچه
برای دوختن لباس سنتی ترکمن از پارچه های نخی، کتانی، ماووت، تورمه، تابدا، ساوسانی، آلاتاو «دونلیق» تکه قرمزی، ساری تخته استفاده می گردد.
پارچه های ماووت و تورمه برای دوخت کت «چاویت» استفاده می شود که بافت این پارچه و تار و پود آن از پشم می باشد.
«آلاتاو» ابریشمی بوده و برای دوختن کت «چاویت» ، جولبار «بالاق» و بی جامه «کوینک» مورد استفاده قرار می گیرد. تابدا و ساوسانی که آن نیز ابریشمی بوده و برای دوختن پیراهن زنانه استفاده می شود. تکه قرمزی هم ابریشمی بوده و برای دوختن پیراهن و شلوار استفاده می شود.
همانطور که گفته شد، امروزه با هجوم پارچه های خارجی در بازار، پارچه های قدیمی ترکمن را می توان تنها در بقچه ها و صندوق های قدیمی یافت که تنها میراث هایی از گذشته می باشند و به عنوان جهیزیه جزء پارچه های نو عروس همراه وی می باشد. آن نیز برای انتقال برای نسل های بعد!
 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

ورود اعضا:

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 30
بازدید دیروز : 241
بازدید هفته : 30
بازدید ماه : 466
بازدید کل : 888510
تعداد مطالب : 499
تعداد نظرات : 0
تعداد آنلاین : 1
انجمن وبلاگ نویسان / انجمن وبلاگ نویسان /